nlvnpf-0710

R.141

婦孺淺史歌

Phụ nhụ thiển sử ca

黄用端

Hoàng Dụng Đoan

河西

Hà Tây

25

19 x 13 cm

Sách

Viết tay

“Thơ ngũ ngôn trường thiên chữ Hán diễn ca vắn tắt các triều đại Trung Quốc. Từ thời Tam hoàng, Ngũ đế con người còn sống hoang sơ, ăn lông ở lỗ, lấy lá cây che thân…đến Toại Nhân dạy dân nấu nướng, Phục Hy đặt bát quái, dạy dân lấy chồng, dùng thuốc chữa bệnh, đan lưới đánh cá; Hoàng Đế dạy dân may quần áo, làm ra xe thuyền, dùng binh chế áo giáp, nuôi tằm trồng dâu. Đó là cảnh thịnh trị thời trung cổ. Đến Thương Hiệt tạo ra chữ tượng hình. Nghiêu Thuấn đào giếng cày ruộng, sai Vũ trị thuỷ, truyền ngôi cho người hiền không truyền cho con. Đến các đời Hạ, Thương, Chu, Tần, Sở, Hán, Tam quốc, Tấn, Tống, Tề, Lương, Trần, Tuỳ, Đường, Tống, Nguyễn, Minh, Thanh (mà tác giả gọi là bản triều), mỗi đời đều có đánh giá theo quan điểm của một nhà Nho. Đoạn viết về nhà Tần như sau:
Thuỷ hoàng diệt lục quốc, tự tôn xưng hoàng đế
Đương thời tạo thử danh, Chí kim vị định chế
Thiêu tận cổ kim thư, Khủng nhân đa thức tự
Nhân hội độc thư nhân, Thôi nhập khanh trung tử
Vạn lý trúc trường thành, Cấm nhân đái binh đao
Thuỳ tri Tần Nhị thế, Quốc diệt Sở, Hán tranh…”